adana haber - agrı haber - haber ajansı - akdag haber - akit tv haber - almanya haber - ana haber bülteni - news haber - ankara haber - arabistan haber - asayiş haber - spor haber - ataköy haber - avrupa gazetesi - avustralya haber - aybastı haber - azerbaycan haber - bağdat haber - bartın haber - başakşehir haber - basın bülten - batum haber - bayburt haber - beykent haber - bilişim haber - boomerang haber - çankırı haber - cnbc haber - cnn haber - dobra haber - doğuş gazetesi - dolunay haber - doruk haber - dünya haber merkezi - ermenistan haber - flash haber - fox haber - fox tv haber - fransa haber - gazete gündem - gaziantep haber - gaziantep haber - giresun haber - global bülten - gümüşhane haber - gümüşhane manşet/a> - gürcistan haber - haber28 haber - 365 haber - 365tv haber - haber60 haber - haber ajansı - haber aktif - best haber - birgün haber - objektif haber - haber özetleri - sizin haber - hakkari haber - hep haber - ığdır haber - ılgın haber - ingiltere haber - internet haber - iskenderun haber - istihbarat haber - kadının sesi haber - kanada haber - kanal24 haber - kanal7 haber - kanal a haber - kanal t haber - kapsam haber - karadeniz haber - karamürsel haber - kazakistan haber - kent haber - kıbrıs haber - kıbrıs tv haber - küçükçekmece haber - maçka haber - madtv haber - magazinpress haber - makedonia haber - malatya haber - megachannel haber - merkez ana haber - muş haber - olay tv haber - öncü haber - özbekistan haber - özgür haber - özlem haber - parti haber - pause haber - polis haber - samsun gazete haber - sandıklı haber - seçim haber - sendika haber - show haber - show tv haber - sivil haber - star tv haber - suriye haber - tatil haber - teşkilat haber - tokat gazete haber - trt1 haber - türkistan haber - tv5 haber - tvnet haber - ultra haber - ulusal bülten haber - ulusal kanal haber - vatan haber - uluslararası haber - yerel bülten haber - yeryüzü haber - zaman haber - adalet haber - adana gündem haber - alem haber - aliağa haber - amasya haber - anadolu manşet haber - ankara güncel haber - antalya haber - antep gazetesi haber - askeri haber - aydın haber - bağcılar haber - basın haber - beylikdüzü haber - beypazarı haber - beyşehir haber - bodrum haber - bomba haber - bozkır haber - cep haber - çeşme haber - denizli gündem haber - doğubeyazıt haber -elbistan haber - erzurum gündem haber - evrensel haber - evrim haber - gaziantep bülten haber - girişim haber - gölbaşı haber - 365 haber - 44 haber - 73 haber - 77 haber - aksiyon haber - arşiv haber - bir haber - channel haber - karadeniz haber - özet haber - port haber - sosyal haber - haber yazıyo - haber yelkeni - hemen haber - istanbul haber - istanbul son haber - kandıra haber - kars manşet haber - kayseri manşet haber - magazin tv haber - merzifon haber - nesil haber - news haber - onay haber - ordu manşet haber - şafak haber - samsun manşet haber - sarıyer haber - sarıyer son haber - sky haber - tarım haber - taşova haber - trabzon manşet haber - video haber - yükseliş haber - zafer haber - küre haber - haber - haber - anadolu haber - antakya haber - çarşamba haber - aksiyon haber - haber turu - ulusal haber - internet gazetesi haber - millet gazetesi haber" - moda haber -organik haber -smart haber -terme haber - zara haber
sponsor reklam
Rönesans’ı etkileyen Ayasofya mozaikleri
88 okunma

Rönesans’ı etkileyen Ayasofya mozaikleri

ABONE OL
10 Şubat 2024 03:12
Rönesans’ı etkileyen Ayasofya mozaikleri
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Kültür ve sanat adına çok sık kullanılan bir tanım kendini hep hatırlatıyor: Geçmiş önsözdür. İmza: Shakespeare. Bir de kendini hatırlatan Selçuklu sultanı var; İzzettin Keykavus: “Biz cihanı terk edip gittik/ Zahmet ve rahatını nakşedip gittik/ Bundan sonra nöbet sizdedir/ Biz kendi nöbetimizi tuttuk ve gittik… Yüzlerce yıl sonra hangi geçmiş önsözümüz olabilir ve kim, neyin nöbetini tutacak? Yoksa, “Tuttuğunuz yeryüzü coğrafyasının gerek sivil, gerekse kutsal dünyaları için yorumlanıp günümüze göndermelerde bulunan öylesine çok olgu var ki!”

BAŞLI BAŞINA BİR SİMGE

Anadolu toprakları bunun en görkemli tanığı. Ayasofya ise uygarlıklar adına başlı başına bir simge. Neredeyse bin yıllık Bizans’ı sonlandıran Fatih Sultan Mehmet çağı: Farklı bir zaman ve coğrafyada, Aristo’nun öğrencisi ve Egeli Homeros hayranı Büyük İskender gibi… Çok dil bilen, sarayında Latince ve Yunanca kütüphanesi olan Fatih ise G. Bellini’ye portresini yaptırtmış. İmparator Keykavus gibi İtalyan ve Rum bilgeleri sarayında ağırlayıp tartışan Fatih’in Ayasofya ilgisi de yalnızca İslam dünyası ile sınırlı değil. Görüp hayran kaldığı mozaikler en albenili olan.

‘SON AKŞAM YEMEĞİ’ GİBİ…

Kutsal bilgelik anlamındaki Ayasofya yalnızca kutsal bir mekân değil. 4-14. yüzyıl arasındaki mozaikler olmasaydı bu etki evrenselleşebilir miydi? Milyonlarca gezgini şaşırtan, farklı kılan, resmetme olgusunu da dışlamayalım. Soru: Neden, gezginler öncelikle mozaikleri görmek ister? Üst kattaki Deesis ya da mahşer ya da yakarış adı verilen kompozisyon çağına göre olağanüstü bir resmetme. Leonardo’nun Santa Maria Manastırı’ndaki Son Akşam Yemeği freskosu gibi. Konusu: Meryem Ana, İsa ve vaftizci Yahya, “günah işleyenler” için İsa’dan “şefaat” dilemektedirler. Bu kadar basit!

ÖNSEZİ VE KEHANET

Ama yüzlerce yıldan beri resmetme dünyasını altüst eden bir kompozisyon. İsa portresindeki gözler, ne yana giderseniz gidin sizi izler. Bu özelliği, yüzyıllar sonra Rönesans’ı etkilemiş. Bu nedenle tüm gezginler için Urfa’dan başlayıp İstanbul’da sonuçlanan Mozaik Yolu’nu önermiştim. Bu evrenselliği korumak için Anadolu Topraklarında Mozaik kitabımda birçok yabancı bilim adamının yazıları yer aldı.

Pensilvanya Üniversitesi’nden Prof. Dr. R. Ousterhout’un Ayasofya’daki Deesis mozaiği için söylediği şu: Bu mozaik Rönesans’ı çok güçlü bir şekilde etkilemiştir. Hümanizmin yansıması bu kompozisyon 14. yüzyıl İtalya’sı için bir önsezi ve kehanettir…” 19. yüzyıldan H. Matthews: “Fatih adıyla anılan Sultan Mehmet fethettiği kentleri yıkıp yok etmeyen bir sultandı. Son derece duyarlı ve bilime saygılı biriydi. 1480 yılında yaptırdığı portrede savaş kıyafeti ile değil gül koklarken poz vermişti.”

ŞAİR SULTAN FATİH’İN AYASOFYA’SI

Peki! Bir soru daha: Şair Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u aldığında yarım kubbe içindeki Meryem ve İsa mozaiğini ve benzerlerini niçin açık bıraktı? Niçin bazı mozaiklerin üstünü, zamanı geldiğinde kaldırılabilsin diye ince kireç sıva alaşımı ile kapattırdı? Mozaiklerin üzerindeki sıvaların kaldırılmasını isteyen kim? Ressam Sultan Abdülmecit. 1846’da İsviçreli mimar ressam Fossatti’yi getirterek sıvalar kaldırıldı, onarıldı. İlginç bir olay: Ana giriş kapısı üstünde, Meryem, çocuk İsa, İmparator Konstantinos ve İustinianos mozaiği var. Sultan, bu mozaiğin de temizlenmesini emreder. Fossati ne demiş biliyor musunuz? “Aman sultanım burası giriş kapısı, hoşgörünüzü halkınızdan beklemeyelim. Üstünü kapatalım…” Ayasofya’da görev alan Mimar Sinan, mozaikler için neler düşünmüş olabilir? 19. yüzyılın ünlü hattat, şair ve neyzeni Kazasker İzzet Efendi dört halifenin adlarını içeren büyük levhaları ve kubbede yer alan Nur Suresi’nden bir bölümü yazarken neler düşündü? Çünkü, yazdığı sureyi altın ve gümüş varaklı ve renkli taşlarla işlenmiş kalp ve haç simgeli Bizans mozaikleri çevreliyordu. Geçen yıllarda, üçgen pandantifin birinin sıva altından, Ertuğrul Günay’ın Kültür Bakanlığı sırasında bir melek mozaiği çıkarıldı. Sorgulayan sevimli bir melek. 12 bin yıllık Anadolu toprakları bunun en güzel örneği…

RESSAMLARI ETKİLEDİ

Atatürk’ün müze öngörüsü de çok yönlü bir çağdaşlığın, evrenselliğin ürünüdür. Tabii ki kendi ve yeryüzü kültür tarihini iyi okumak söz konusu ise… Kuşku götürmez bir gerçek: Kle, Miro, Vasarely’inin bu mozaikler ve hattatların meşklerinden de çok etkilendikleri kesin. Resimlerine kondurdukları aylar, yıldızlar, noktalar bunun kanıtı. Bir de bu gözle bakabilsek; zor da olsa… “Her geçmiş benim de geçmişimdir.”

En az 10 karakter gerekli


HIZLI YORUM YAP
Full HD Film izlededektifkıbrıs escorteryaman escortEscort Eryamanankara escortDeneme Bonusu Veren Sitelertanıtım yazısıeryaman escortdeneme bonusukıbrıs escort bayanporno veren milf siteleri bonusu deneme sexyyerli pornoDeneme bonusu veren sitelersex bonusu deneme veren milf siteleri HDgaziantep escortgaziantep escortmersin escortkayseri escortkayseri escortsex bonusu deneme veren milf siteleri HD
deneme bonusu veren siteler genellikle platformda sunulan yeni oyunları keşfetmelerine yardımcı olur. Kullanıcılar, deneme bonusları sayesinde sürekli olarak güncellenen oyun kataloğunu inceleyebilir ve yeni favori oyunlarını bulabilirler.
Yasal bahis siteleri Türkiye'de Spor Toto Teşkilatı tarafından denetlenir. Bu siteler, güvenilir ve adil oyun sağlar. Yabancı bahis siteleri ise lisanslı olup, global çapta hizmet verir. Bahis siteleri, kullanıcıların spor etkinliklerine olan ilgisini artırır ve kazanç sağlar.
deneme bonusu
deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler